Wat zijn allergieën?
Een allergie is een overreactie van het immuunsysteem op normaal onschadelijke stoffen, ook wel allergenen genoemd. Wanneer het lichaam in contact komt met een allergeen, beschouwt het immuunsysteem deze stof ten onrechte als een bedreiging en produceert antilichamen om deze te bestrijden. Deze reactie veroorzaakt de vrijmaking van histamine en andere chemische stoffen, wat leidt tot de bekende allergische symptomen.
Het is belangrijk om het verschil te kennen tussen allergieën en intoleranties. Bij een allergie is het immuunsysteem betrokken en kunnen de reacties ernstig zijn, terwijl intoleranties meestal digestieve klachten veroorzaken zonder betrokkenheid van het immuunsysteem.
In Nederland komen veel verschillende allergenen voor. Veelvoorkomende allergische reacties ontstaan door:
Pollen van grassen, bomen en onkruiden
Huisstofmijt en dierenharen
Voedingsmiddelen zoals noten, melk en eieren
Insectensteken en medicijnen
Typische symptomen zijn niezen, een loopneus, jeukende ogen, huiduitslag, zwelling of ademhalingsproblemen. Het herkennen van deze symptomen is essentieel voor een juiste behandeling.
Seizoensgebonden allergieën - Hooikoorts
Hooikoorts, ook wel pollenallergie genoemd, is een van de meest voorkomende allergieën in Nederland. Deze seizoensgebonden allergie wordt veroorzaakt door pollen van verschillende planten die gedurende het jaar vrijkomen. Het pollenseizoen begint meestal in februari met boompollen zoals hazelaar en els, gevolgd door berkenpollen in april en mei.
Tijdens de zomermaanden, van mei tot augustus, zijn graspollen de hoofdoorzaak van hooikoortsklachten. In de late zomer en vroege herfst zorgen onkruidpollen, zoals bijvoet en ambrosia, voor aanhoudende symptomen bij gevoelige personen.
Symptomen herkennen
De meest voorkomende hooikoortsymptomen zijn herhaaldelijk niezen, een verstopte of loopneus, jeukende en tranende ogen, en een jeukende keel. Deze klachten kunnen het dagelijks leven aanzienlijk beïnvloeden.
Beschikbare medicijnen
Voor de behandeling van hooikoorts zijn verschillende effectieve medicijnen beschikbaar:
Antihistaminica zoals Cetirizine, Loratadine en Desloratadine helpen histamine te blokkeren
Neusspray met Budesonide of Fluticason vermindert ontstekingen in de neus
Oogdruppels bieden verlichting bij jeukende, tranende ogen
Preventieve maatregelen
Naast medicatie kunnen preventieve maatregelen helpen: houd ramen gesloten tijdens piekuren, was haar voor het slapen en vermijd buitenactiviteiten bij hoge pollenconcentraties.
Voedselallergieën
Voedselallergieën komen steeds vaker voor in Nederland en kunnen variëren van milde klachten tot levensbedreigende reacties. De meest voorkomende voedselallergieën in ons land zijn allergieën voor noten, melk, eieren, gluten en schaaldieren. Deze allergieën kunnen op elke leeftijd ontstaan en vereisen vaak levenslange waakzaamheid.
Bij ernstige voedselallergieën kan anafylaxie optreden, een acuute allergische reactie die binnen minuten kan leiden tot ademhalingsproblemen, bewustzijnsverlies en zelfs de dood. Voor deze situaties zijn adrenaline auto-injectors zoals de EpiPen essentieel als noodmedicatie.
Medicijnen voor voedselallergieën
Antihistaminica voor milde reacties zoals jeuk en uitslag
Corticosteroïden voor ontstekingsreacties
Adrenaline auto-injectors voor noodsituaties
Het zorgvuldig lezen van voedingslabels is cruciaal voor mensen met voedselallergieën. Fabrikanten zijn wettelijk verplicht allergenen duidelijk te vermelden op de verpakking.
Huidallergieën en Eczeem
Huidallergieën zoals atopisch eczeem en contactallergie zijn veel voorkomende aandoeningen die de levenskwaliteit aanzienlijk kunnen beïnvloeden. Typische symptomen zijn jeuk, roodheid en uitslag die kunnen ontstaan door contact met allergenen.
Veelvoorkomende triggers zijn parfum, metalen zoals nikkel, wasmiddelen, huisstofmijt en bepaalde stoffen in kleding. Het identificeren en vermijden van deze triggers is een belangrijk onderdeel van de behandeling.
Behandelingsopties
Hydrocortison crèmes voor lokale ontstekingen
Antihistaminica tabletten tegen jeuk en allergische reacties
Vochtinbrengende crèmes voor dagelijkse huidverzorging
Calcineurine-remmers voor langdurige behandeling
Goede huidverzorging is essentieel bij allergieën. Gebruik milde, parfumvrije producten en houd de huid goed gehydrateerd om de natuurlijke barrièrefunctie te ondersteunen.
Huisstofmijt en Dierenallergieën
Huisstofmijt-, katten- en hondenallergieën behoren tot de meest voorkomende binnenhuisallergieën in Nederland. Deze allergenen zijn het hele jaar door aanwezig in onze woningen en kunnen aanhoudende klachten veroorzaken. Huisstofmijten leven in matrassen, kussens en tapijten, terwijl dierenharen en huidschilfers zich door het hele huis verspreiden.
Symptomen en Behandeling
Typische symptomen zijn een verstopte of lopende neus, niezen, jeukende ogen en hoesten, vooral 's nachts en 's ochtends. Voor effectieve behandeling zijn er verschillende opties beschikbaar:
Langwerkende antihistaminica zoals cetirizine en loratadine
Neusspray met corticosteroïden voor ontstekingsremming
Luchtwegverwijders bij astmatische klachten
Allergie-immunotherapie voor langdurige verlichting
Naast medicatie helpen praktische maatregelen: gebruik anti-allergie bedlinnen, was beddengoed wekelijks op 60°C, en overweeg luchtzuiveringsproducten met HEPA-filters. Regelmatig stofzuigen en het beperken van stoffenverzamelaars kunnen ook significant verschil maken.
Wanneer naar de dokter en Preventie
Ernstige Allergische Reacties Herkennen
Hoewel de meeste allergieën mild verlopen, is het cruciaal om ernstige reacties te herkennen. Anafylaxie kan levensbedreigend zijn en vereist onmiddellijke medische hulp. Symptomen zoals plotselinge ademhalingsproblemen, zwelling van gezicht en keel, snelle hartslag en bewustzijnsverlies zijn alarmsignalen.
Zoek professionele hulp bij aanhoudende klachten die dagelijkse activiteiten beïnvloeden, inadequate respons op zelfzorgmedicatie, of vermoeden van voedselallergieën. Allergietests kunnen specifieke triggers identificeren en een gerichte behandelstrategie mogelijk maken.
Preventieve Strategieën
Vermijd bekende allergenen waar mogelijk
Plan medicatie-inname voor en tijdens blootstelling
Ontwikkel noodplannen met familie en collega's
Draag een allergie-identificatie bij ernstige allergieën
Uw apotheker speelt een belangrijke rol bij allergiebehandeling door advies over medicatiekeuze, dosering en mogelijke interacties met andere geneesmiddelen. Bespreek altijd bijwerkingen en controleer medicatie-interacties, vooral bij gebruik van meerdere geneesmiddelen. Regelmatige evaluatie van uw allergiemanagement zorgt voor optimale behandelresultaten.
